A B C D E F G H I J K L M N O P R S T U V W X Z

Grauwe schimmel

Grauwe schimmel is een veel voorkomende schimmel die bij een hoge luchtvochtigheid planten aantast.

Ook bekend als:
Botrytisrot
Bladvlekkenziekte (ui)
Chocoladevlekkenziekte (tuinboon)
Grijsrot (asperge)
Rot (sperzieboon)
Smet, smeul (andijvie, koolrabi, postelein, sla)
Toprot (wietplant)
Tulpenvuur
Voetziekte (erwt, peultje)
Vruchtrot (aardbei)

herkennen bytrytis op druif
Door grauwe schimmel aangetaste druiven, foto: Annet de Groot

Grauwe schimmel (Botrytis ssp.) Een veel voorkomende schimmel die bij een hoge luchtvochtigheid planten aantast. De schimmel leeft op dode en levende plantendelen en tast vooral de bovengrondse delen aan. De schimmel ontwikkelt zich op dood materiaal (gevallen bladeren, bloemen) van waaruit levende delen van de plant worden aangetast. Sporen overleven gemakkelijk in de grond. Water en wind verspreiden de sporen. De sporen dringen de planten binnen via wondjes en plekjes waar de plant beschadigd is.
Planten met veel blad lopen onder vochtige omstandigheden meer risico.

Een specifieke variant van grauwe schimmel (Botrytis cinerea) tast ook druiven (bladeren en druiven) aan. Er is onderscheid tussen een snelle en ernstige aantasting door de schimmel, ‘grijsrotting’ of ‘pourriture grise’ en een geleidelijk proces, de ‘edele rotting’ of ‘pourriture noble’.
Bij grijsrotting ontstaan op het blad bruine vlekken die verdrogen en op de druiven verschijnt grijs schimmelpluis. Grijsrotting kan een oogst in korte tijd verwoesten.
Bij ‘edele rotting’ wordt de schil van de druif langzaam poreus, waardoor de druif enigszins indroogt en het gehalte aan suikers en aroma’s toeneemt. De door voorzichtig persen ontstane most is zoet en stroperig. Het levert een zoete, stevige wijn op. Wijn uit de Elzas die door edele rotting is verkregen, wordt ‘Sélection de grains nobles’ genoemd. Edele rotting vindt vooral op witte druivenrassen plaats: Sémillon, Sauvignon, Riesling. Wijnen waarvan de druiven door Botrytis – edele rotting – zijn aangetast, worden botrytis-wijnen genoemd.
Botrytis cinerea ontstaat pas in de herfst bij warm weer en wat ochtendmist. Deze specifieke klimatologische omstandigheden komen vrijwel jaarlijks voor in de Sauternes en de Elzas en slechts eens om de zoveel jaren in Duitsland.
Een specifieke variant van grauwe schimmel (Botrytis squamosa) tast ook uien aan: bladvlekkenziekte. Witte, verzonken vlekken op de bladeren verschijnen als het eerste teken van infectie. Vlekken zijn klein, ovaalvormig en variëren van 0,06 tot 0,25 inch (0,5-6 mm) lang. Wanneer bladeren voortijdig door de schimmel worden gedood, wordt de bolmaat kleiner, wat resulteert in slechte opbrengsten.
Tulpenvuur wordt veroorzaakt door een variant van grauwe schimmel: Botrytis tulipae.

Vindplaats

  • Alle delen van planten (bloem, blad, stengel, vrucht, wortel)
  • Kiemplanten

Remedie

Aangetaste plantdelen ruim wegknippen.

Preventie

Voorkom aantasting door dood plantmateriaal te verwijderen. Zet de planten ook voldoende uit elkaar zodat het gewas na regen goed kan drogen. Zorg in de kas voor een goede beluchting.