A B C D E F G H I J K L M N O P R S T U V W X Z

Hanenpoot

Hanenpoot is een eenjarige plant uit de grassenfamilie (Poaceae). De officiële naam is Europese hanenpoot.

Ook bekend als:
Europese hanenpoot
Hanepootgras

Niet verwarren met:
Zevenblad (Aegopodium podagraria), dat vaak ook hanenpoot genoemd wordt.

HanenpootEchinochloa crus-galli – is een eenjarige plant uit de grassenfamilie (Poaceae). Officiële naam is Europese hanenpoot. Hanenpoot heeft grove, brede donkergroene stengels met in het midden een witte nerf. De basis van de stengel kleurt roodpaars. Na het kiemen heeft hanenpoot een platte groeiwijze: de aren liggen tegen de grond. Deze grasplant kan uitgroeien tot een forse graspol van ruim een meter hoog. De pluimen zijn roodbruin. Hanenpoot is een agressieve groeier met een groot wortelstelsel dat veel licht, voeding en water wegneemt van de omringende planten.
Het in de grond aanwezige zaad van hanenpoot is tientallen jaren kiemkrachtig. Zodra het aan de oppervlakte komt (omspitten, opgebrachte grond nieuwbouw) ontkiemt het. Daarnaast wordt het zaad verspreidt door de wind en via mest: rundvee graast in een wei met hanenpoot waarna de mest hanenpootzaad bevat. Uit de vervolgens verspreide mest (moestuin, akker) ontkiemt het zaad.

Voorkomen
Hanenpoot komt overal ter wereld voor, behalve in tropisch Afrika. In Europa is ze algemeen op open, vochtige omgewerkte voedselrijke zandgrond langs wegen, op ruige terreinen, in maisakkers en grasvelden.

Een vergelijkbare soort is Stekelige hanenpoot (Echinochloa muricata) en deze is net als de Europese hanenpoot warmteminnend. De Stekelige hanenpoot wordt minder vaak aangetroffen dan de Europese hanenpoot. Daarnaast heeft de Stekelige hanenpoot een lichte voorkeur voor de wat vochtiger plekken.

Bestrijden
Hanenpoot is een moeilijk te bestrijden onkruid – met name in de landbouw is hanenpoot berucht. Daarnaast fungeert het als gastheer voor verschillende mozaïekvirusziekten. In maisakkers concurreert hanenpoot met maisplanten omdat hanenpoot ongevoelig is voor bestrijdingsmiddelen die in maisakkers toegepast worden.
Door ontkiemend hanenpoot regelmatig te wieden, krijgt de grasplant geen kans om zich te ontwikkelen. Zorg ervoor dat hanenpoot niet tot bloei komt, en er zaad gevormd wordt.
Hanenpoot in het gazon kan het beste bestreden worden door de plant uit te putten: maai het gazon kort (4 cm) en de eenjarige hanenpoot verdwijnt in de loop van het seizoen langzaam maar zeker.

herkennen onkruid en plaagplant
Hanenpoot, foto: Forest & Kim Starr - CC BY 3.0

Hanenpoot wordt vaak gegeten door konijnen, herten, watervogels, enz.
Het graan van sommige variëteiten werd in tijden van schaarste door mensen gegeten.