A B C D E F G H I J K L M N O P R S T U V W X Z

Aalbes

Bladverliezende heester, 1 tot 1,5 meter hoog, handlobbig blad met vijf lobben. Sterke heester, wel gevoelig voor bladluis en witziekte. Ook vogels willen nog wel eens een besje wegpikken.

Je bekijkt de voor mobiel aangepaste versie van de pagina.
Die voor tablets, laptop en desktop biedt ook algemene informatie, zoals herkomst, giftigheid en teelt.

Foto: Thue - CC Public Domain

De aalbes, rode bes of trosbes (Ribes rubrum), zwarte bessen (Ribes nigrum) en kruisbes (Ribes uva-crispa) komen van oorsprong uit het westelijk deel van Europa en zijn in België, Duitsland, Frankrijk en Nederland inheems. Bladverliezende heesters, 1 tot 1,5 meter hoog, handlobbig blad met vijf lobben. Aalbessen hebben onopvallende, geelgroene bloemen. De bessen (rood, wit of zwart) hebben een diameter tussen 8 en 12 mm en hangen in trossen van 3 tot 10 bessen. De lengte van de tros is 4 tot 8 cm. Een volwassen struik kan 3 à 4 kilo bessen opbrengen; oogst juli, augustus en begin september. Kruisbessen (stekelbes, kroesel) zijn meestal groen en met fijne haren bedekt.

Plaaginsect

Groepje bladluizen, foto Rasbak – CC BY-SA 3.0

Misvormd blad en bes: bladluis.

Jonge bladeren worden weggevreten: rupsen van de bessenbladwesp (Nematus ribesii).

Takken verwelken; gangen in meerjarig hout: bessenglasvlinder (Synanthedon tipuliformis).

Knoppen zijn dik en lopen niet uit of zijn misvormd: rondknopmijt (Cecidophyopsis ribis).

rode blaren veroorzaakt door de bloedblaar<wbr>luis op aalbes
Rode blaren op het blad veroorzaakt door de bloedblaarluis, foto: Jerzy Opiola – CC BY-SA 4.0

Rode blaren op het blad: bloedblaarluis (Cryptomyzus ribis).

Gaatjes in vaak een enkele bes met spinsels eromheen; bes wordt vroegrijp: kruisbessen fruitmot (Zophodia grossulariella).

Er ontstaan zachte plekken in de rode bessen, bes wordt dof, kan vervolgens gaan rotten: Aziatische fruitvlieg (Drosophila suzukii).

herkennen schildluis op aalbes
Bruine luizen op aalbes, foto: Anna Janssens

Bruine luizen op de takken van de aalbes: schildluis (Coccomorpha).

herkennen rups van de harlekijnvlinder
Rups van de harlekijnvlinder, foto: Jean Pierre Hamon – CC BY-SA 3.0

Blad en bloesem worden opgegeten door de rupsen (een spanrups) van de Harlekijnvlinder (Abraxas grossulariata).

Schimmels & ziektes

Blad en bes zijn bedekt met witte schimmel: kruisbessenmeeldauw (Sphaerotheca mors-uvae, synoniem: Podosphaera mors-uvae).

Bruine plekken gevolgd door grijs schimmelpluis: grauwe schimmel.

Herkennen meniezwammetje
Foto: Pethan – CC BY-SA 3.0

Oranjerode bobbeltjes op de takken; takken sterven af, soms gevolgd door de hele heester: meniezwammetje.

Bladvalziekte, foto: Jerzy Opiola – CC BY-SA 4.0

Kleine, onregelmatige zwartbruine vlekjes op het blad, waarna verkleuring naar geel of bruin; aangetast blad valt al in juli na de oogst: bladvalziekte (Drepanopeziza ribis).

Kleine geel-oranje (roest) vlekken op het blad: roest.

Overig

Bessen worden weggepikt: vogels.

Bladrand verkleurt, krult en verdort. Vroegtijdige bladval: kaliumgebrek.

herkennen schade aan aanlbes
Verdroogd en afgevallen besjes, foto: Familie Hulst

In het vroege voorjaar zijn beginnende bessen verdroogd en afgevallen: vorstschade.

herkennen oorzaak aangetaste aalbessen
Beschadigde en verdroogde rode bessen, foto: Jeannine Lamain

Beschadigde en vervolgens verdroogde rijpe bessen: hagel en harde regen kunnen dit veroorzaken, vooral na een periode van droogte gevolgd door regen. De bessen zwellen op waardoor de huid dun en kwetsbaar wordt.

Verwante onderwerpen