Ongewenste plantengroei
Want dat is ‘onkruid’: een plantje dat op de verkeerde plek staat. Dat zegt dus niets over de eigenschappen of het nut van die plant. Dat ‘onkruid’ kan uitgezaaide vrouwenmantel zijn, een klaproos, smeerwortel; allemaal eerbiedwaardige planten, maar de eigenschappen van die planten zijn op die plek niet gewenst. Onkruid is in die zin vergelijkbaar met de definitie van ‘viezigheid’ van de Engelse antropologe Mary Douglas: ‘Dirt is matter out of place’: een haar in de soep is ‘matter out of place’. Zo zijn onkruiden: ‘plants out of place’.
Onkruidbestrijding
Onkruid wieden is – hoe vervelend ook – de beste manier om ongewenste plantengroei te verwijderen. Wied als de grond een beetje vochtig is; vooral onkruid in kleigrond laat zich dan gemakkelijk weghalen. Zware gronden drogen op tot een harde, ondoordringbare korst; plantjes met penwortels breken dan af in plaats van dat ze uit de grond worden getrokken. De wind verspreidt zaden van onkruiden; regelmatig schoffelen van ontkiemend onkruid voorkomt dat er veel moet worden gewied. Onkruiden met penwortels zoals paardenbloem en melkdistel moeten met wortel en al worden verwijderd. Schoffelen helpt niet: paardenbloem en distel lopen vanuit de afgesneden wortel weer uit. Wie de grond met daarin paardenbloemen en distels freest, hakt de penwortels van deze onkruiden in talloze stukjes, waar ook weer talloze paardenbloemen en distels uit voortkomen. Laat het gewiede onkruid bij droog weer een dagje liggen, het onkruid verdort en laat zich gemakkelijk bijeen harken voor op de composthoop.
Antiworteldoek
Breng antiworteldoek aan op ongeveer 5 centimeter onder het maaiveld, om onkruid op tegel- en grindpaden te voorkomen. Antiworteldoek bestaat uit geweven zwart plastic en laat alleen water door. Het is lichtdicht en wortels komen er bijna niet doorheen. Bijna niet, want na verloop van tijd, is de ervaring, blijkt dat distels toch nog door het antiworteldoek en het grind heen groeien. Ook handig, maar erg lelijk, is antiworteldoek onder jonge heesteraanplant, om de grond onder de heesters onkruidvrij te houden. Zelfs lastig onkruid als zevenblad en kweek groeien niet door antiworteldoek.
Onkruid op paden en verhardingen kan ook met heet water bestreden worden. Dat gieten met heet water moet regelmatig herhaald worden en helemaal verdwijnen doet het onkruid niet, maar het blijft onder controle. De beste tijd om te gieten is aan het eind van de middag als de planten het minste water bevatten. Het hete water warmt de bovengrondse plantdelen op, doet de plant uitdrogen en bij voldoende warmte afsterven.
